Psychopatologia – nauka o cierpieniu psychiki

Psyche – umysł
Patos – cierpienie
Logos – nauka

Psychopatologia to jedna z dziedzin psychiatrii, która zajmuje się opisem, interpretacją, klasyfikacją i wyjaśnianiem zjawisk psychicznych, o których można mówić w znaczeniu klinicznym.
Za ojca psychopatologii uważany jest niemiecki psychiatra Carl Jaspers. Jego podręcznik „Psychopatologia ogólna”, wydany w 1911 roku zawiera szerokie jak na tamte czasy spektrum opisów fenomenologicznych objawów.

W literaturze przedmiotu występuje rozróżnienie na:

• PSYCHOPATOLOGIĘ OGÓLNĄ – która odnosi się do ogólnie pojmowanych przejawów zaburzeń psychicznych. Zawierające się w niej zwroty i sformułowania stanowią niejako całokształt terminologii psychiatrii.

• PSYCHOPATOLOGIĘ SZCZEGÓŁOWĄ – która w przeciwieństwie do poprzedniej odnosi się do odrębnych zaburzeń psychicznych. Odwołując się do poszczególnych przypadków, nadaje ogólnym terminom indywidualne zastosowanie.

Życie ludzkie nacechowane jest zmiennością i wieloznacznością. Każda z podejmowanych prób jego oceny, czy opisu wiąże się z koniecznością podjęcia próby zdefiniowania go przy użyciu ograniczonej liczby praktycznych pojęć. Odnosi się to tak do ewolucyjności psychopatologii jako dziedziny naukowej, jak również do oceny psychopatologicznej w odniesieniu do zaburzeń chorej osoby.

Psychopatologia i diagnostyka odnosi się do fenomenologii, symptomatologii, syndromologii oraz nozologii.
Fenomenologia – jest dziedziną, która odnosi się tu do przejawów życia psychicznego. Poddaje analizie fenomeny, celem uchwycenia ich cech ogólnych, strukturalnych, stałych i istotnych.

Symptomatologia – odnosi się do już wyróżnionych fenomenów psychicznych, których określenie przydatne jest w ustalaniu rozpoznania, czy zaplanowaniu terapii. Stanowią niejako wskaźnik wsparcia.
Syndromologia – która zajmuje się już zespołami psychopatologicznymi. Mianem zespołu określa się tu cały zbiór objawów, które występują wspólnie w naturalnych warunkach. Prawidłowe rozpoznanie tego zespołu oraz właściwy opis stanowi fundamentalny etap opisu zaburzeń psychicznych.

Nozologia – zajmuje się porządkowaniem zespołów psychopatologicznych według przyjętych zasad teoretycznych i praktycznych, co stwarza możliwość utworzenia systemu nozologicznego – klasyfikacji zaburzeń psychicznych. Umiejscowienie zespołów w klasyfikacji zależne jest dostępnością wiedzy na temat uwarunkowań ich występowania.

K. Kozicki